WAŻNE DATY Z ŻYCIA MIKOŁAJA KOPERNIKA
19 lutego 1473 - przychodzi na świat przy ul. Św. Anny w Toruniu
1491-1495 - studiuje na Wydziale Sztuk Wyzwolonych Uniwersytetu Krakowskiego (tu zdobywa gruntowna wiedzę z zakresu geometrii, arytmetyki i astronomii w oparciu o podręcznik Ptolemeusza)
1496 - wyjeżdża do Bolonii, by studiować prawo kanoniczne, uzyskuje doktorat
1510 - osiedla się na stałe we Fromborku, gdzie zostaje mianowany kanonikiem
1520-1521 - podczas wojny polsko-krzyżackiej fortyfikuje Olsztyn i kieruje jego obroną
1521-1523 - zostaje generalnym administratorem diecezji warmińskiej i piastuje stanowisko komisarza Warmii
1522 - wygłasza, a cztery lata później wydaje traktat "O biciu monety"
1543 - ukazuje się dzieło będące podsumowaniem jego wieloletnich obserwacji astronomicznych "O obrotach ciał niebieskich"
24 maja 1543 - umiera we Fromborku na skutek wylewu krwi do mózgu
C I E K A W O S T K I
- Kopernik znał tylko podstawy języka polskiego.
- w 537 rocznicę narodzin astronoma Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej nazwała jeden z pierwiastków copernicium (Cn).
- Odziedziczył imię po swoim ojcu, a jedna z jego sióstr miała na imię Barbara - po swojej mamie.
- Mikołaj Kopernik swój bogaty księgozbiór przekazał w testamencie diecezji warmińskiej. Książki te wraz z archiwum biskupów warmińskich i księgozbiorem kapituły warmińskiej w 1626 roku wpadły w ręce Szwedów, którzy splądrowali bibliotekę przy katedrze we Fromborku. Z polecenia Gustawa II Adolfa zbiory te trafiły do biblioteki uniwersyteckiej w Uppsali. Dzięki temu biblioteka w Uppsali posiada najsłynniejsze na świecie dzieła Kopernika. Ze szwedzkiego raportu Bibliotheca Copernicana z 1914 roku wynika, że z 46 tomów kopernikańskich z notatkami astronoma aż 39 znajduje się w bibliotece uniwersyteckiej w Uppsali, dwa w uppsalskiej bibliotece Obserwatorium Astronomicznego i jeden w Bibliotece Królewskiej w Sztokholmie. Obecnie zbiory te są obiektem polsko-szwedzkich projektów naukowych.
- Pierwsze wydanie epokowej pracy "De revolutionibus orbium coelestium" wydrukowane zostało w Norymberdze w 1543 roku w nakładzie 400-500 egzemplarzy. Egzemplarz pierwszego wydania znajdował się w zbiorach Collegium Hosianum w Braniewie. W 1626 roku dzieło to wraz z innymi łupami trafiło do Szwecji.
- W czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1520-1521 Mikołaj Kopernik zamanifestował prawdziwie obywatelską postawę. Na zamku w Olsztynie w dniu 16 listopada 1520 roku własnoręcznie zredagował list do króla Zygmunta Starego prosząc go o pomoc zbrojna przeciw Krzyżakom i zapewniając o wierności pisał, że czynić będzie to, co przystoi ludziom szlachetnym i uczciwym oraz bez reszty oddanym Waszemu Majestatowi - nawet jeśliby przyszło zginąć.List Kopernika został przejęty przez Krzyżaków i nie dotarł do adresata. Jednakże król inną drogą dowiedział się o zagrożeniu głównej twierdzy w południowej Warmii i w końcu listopada 1520 roku nadesłał posiłki - stu zbrojnych pod dowództwem Henryka Peryka z Janowic.
I M I Ę K O P E R N I K A N O S I
- duży krater na Marsie (292 km średnicy)
- duży krater na Księżycu (107 km średnicy)
- planetoida nr 1322 (orbita 1.86 - 2.99 j.a., okres obiegu 3,77 lat)
- OAO-3 Copernicus (1972-065A) - amerykański satelita do obserwacji w promieniach nadfioletowych i rentgenowskich, działał w latach 1972-1980
- Kopernik 500 (Interkosmos 9; 1973-022A) - satelita radziecko-polski do badania promieniowania Słońca i jonosfery, działał w roku 1973
- Copernicium (Cn) - pierwiastek chemiczny nazwany na cześć Mikołaja Kopernika, od 19 lutego 2010 r. znany pod nazwą ununbium (Uub).
- MF Mikołaj Kopernik - polski prom kolejowo-samochodowy typu Roro, zbudowany w 1974 roku w stoczni Trovik (Brevik, Norwegia). Ładowność: 30 towarowych wagonów kolejowych (4 tory kolejowe o łącznej długości 308 m) i 17 ciężarówek, bądź 47 ciężarówek.
- ORP "Kopernik" - polski okręt hydrograficzny projektu 861 (w kodzie NATO: Moma) w służbie od 1971 do 2005 roku. Posiadał numer taktyczny 261. Jego nazwa pochodziła od Mikołaja Kopernika.
- "Kopernik" - parowy holownik wiślany Królestwa Polskiego (środkowej Wisły) o napędzie bocznokołowym. W służbie od 1849 do 1871 r., kiedy to został sprzedany do Rosji.
- "Kopernik" - parowy statek wiślany adoptowany na szkolny statek Szkoły Morskiej w Tczewie. oprócz szkolenia kadetów, pływał na trasie Tczew - Gdańsk, dowożąc słuchaczy na żaglowiec "Lwów". Pełnił tę rolę do 1925 roku.
- SS Kopernik - prom kolejowy otrzymany w ramach podziału poniemieckiej zdobyczy wojennej.
- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk (CAMK) w Toruniu znajduje się Dom Kopernika będący muzeum poświęconym astronomowi
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz